Süngerler

Süngerler kayalarda, su diplerinde, zemin veya hayvan kamukları üzerine yapışarak yaşarlar. Basit yapıdadırlar ve omurgasız hayvanlar familyasındandırlar.

YAPILARI

Turuncu, parlak sarı menekşe renkli, kızılımtrak ve siyah renkte olurlar. Belirli bir şekilleri yoktur. Sinir, doku ve hareket sağlayan hücreleri olmadığı için yapıştıkları zemine sabit kalırlar. Hayvandan çok bitki hissini verirler. Boyları 3m kadar uzamaktadır. Çoğunluğu sıcak denizlerde yaşarlar. Çok azı tatlı sularda yaşamaktadır.Sünger zemine yapışan kapalı bir kısımla vücut boşluğuna açılan oskulum denen denen bir açıktan ibarettir. Yanlarda da suyun içine girip çıkmasını sağlayan delikler vardır. Bu yapılardan dolayı süngerlere porifera denilmektedir. Küçük ağız vazifesi gören yan deliklerinden giren su, vücut boşluğunu dolaştıktan sonra oskumlumla tekrar dışarı atılmaktadır. Vücut yapıları iç ve dış olmak üzere 2 takadan oluşmaktadır.Aralarında dış deriden hasıl olan mezenşim adı verilen jelatinsi bir ara tabaka bulunmaktadır. Silisyum veya CaCo3 birleşimidir.Süngerlerin iskelet elemanları bu kısımda meydana gelir. İskelet ya basit bir iğneden ya da ışınsal uzantılı birçok iğneden meydana gelmektedir. Destek görevi gören iskelet sistemi kalker, silis veya keratinden birleşiminden hasıl olan iskelet iğneleri spükel ve spongin denilen proteinli bir maddeden ibarettir.Spongin maddesi, spikülleri bir ağ gibi örerek iskelet sistemini meydana getirmektedir. Bazı süngerlerde iskeletteki spiküller tamamen kaybolarak destek maddesi olarak yalnız spongin kalır. Bu tür süngerler temizlendikten sonra,temizlik süngeri olarak kullanılır. İskeletsiz olan pek az sünger vardır.Sünger olarak bildiğimiz kısım aslında hayvanın yumuşak kısımlarından ayrılmış iskeletinden başka bir şey değildir. Suyu emdiğinde şişme özelliği vardır. Plastik süngerlerden önce daha çok kullanılanlar doğal süngerlerdir. Süngerler eşeyli veya eşeysiz olarak iki şekilde ürerler. Eşeyli çoğalmada mezenşimatik tabaka içinde yumurta ve spermatozoitler meydana gelir. Her iki çeşit üreme hücresi de aynı veya ayrı ayrı hayvanlarda bulunabilir. Döllenme vücut içinde olumaktadır. Yan deliklerden suyla giren spermatozoonlar göçmen hücreler tarafından taşınarak yumurtayı döllerler.

ÜREME

Süngerler eşeyli ve eşeysiz olarak iki şekilde ürerler. Eşeyli çoğalmada mezenşimatik tabaka içinde yumurta ve spermatozoitler ortaya çıkar. Her iki çeşit üreme hücresi de aynı veya ayrı ayrı hayvanlarda bulunabilirler. Döllenme vücut içinde olur. Yan deliklerden suyla giren spermatozoonlar göçmen hücreler tarafından taşınarak yumurtayı döllerler.Eşeysiz üreme vücudun yanlarında olan tomurcuklarla meydana gelir. Tomurcuk ana hayvandan ayrılarak yeni bir sünger oluşturur. Ayrılmadığı takdirde sünger kolonisi meydana gelmiş olur. Tatlı su süngerlerinde sert iklimlere karşı gemula denen bir üreme şekli görülür. Sonbahara doğru mezenşim tabakası içinde toplu iğne başı iriliğinde renkli kürecikler meydana gelir. Bunlar bol besinli embriyonal hücrelerdir. Gemula denen bu küreler dış taraftan iki katlı bir spongin zarla çevrilir. Ana hayvan öldükten sonrada, bunlar çok soğuklarda dahi hayatını sürdürmeye devam ederler. İlkbaharda gemula içindeki üreme hücreleri etrafındaki zarın deliklerinden çıkarak yeni süngerleri meydana getirirler.

SÜNGER CRAMBE

Renkleri turuncu veya kırmızıdır. Akdeniz ve Ege Denizi’nde en fazla 25 metreye kadar yaşarlar. Çoğunlukla 5-15 m arasında görülürler. Genellikler gölge yerlerde çıkıntıların altında bulunurlar. Görüntüleri duvarı kaplamış halı veya kabuğa benzer. Vücut yükseklikleri 1 cm civarındadır. Suyun içindeki planktonlar, mikro organizmalar ve organik maddeler ile beslenirler.

VERONGİA AEROPHOBA

Akdeniz ve Ege Denizi’nde sert zeminlerde ve sığ sularda yaşarlar. Renkleri sarıdır. Boyları 20-60 cm çapında koloniler halinde yaşarlar. Birkaç birey bir arada tabandan birbirlerine bağlı olarak yaşarlar. Porları silindirlerin uç kısımlarındadır. Ve belirgin olarak görülebilir. Yaralandıklarında veya yüzeye çıkartıldıklarında renkleri mavimsi yeşile dönüp bozulur. Günde yaklaşık 1000 litreye yakın su süzen bu süngerler, suyun temizlenmesinde çok önemlidirler.Suyun içindeki planktonlar, mikro organizmalar ve organik maddeler ile beslenirler.

SİYAH SÜNGER

Üzerlerinde yeşil veya beyaz renkli algler bulunabilir.Renkleri genellik ile siyah olmak ile birlikte koyu kahverengi de olabilir.Akdeniz ve Ege Denizi’nde sert zeminlerde değişik derinliklerde yaşarlar. İri ve biçimsiz gövdeleri ortalama 50 cm'dir. bu süngerler kayaların üzerinde bir başlık gibi görünür. Suyun içindeki planktonlar, mikro organizmalar ve organik maddeler ile beslenirler.

AGELAS OROİDES

Akdeniz ve Ege Denizi’nde sert zeminlerde yaşarlar. Sığ sularda nadiren görülmek ile birlikte genellik ile 30mt.nin altında yaşarlar.Renkleri sarı-turuncu karışımıdır. Boyları yaklaşık 10 cm kadar olur. Vücut yüzeyleri hemen hemen pürüzsüzdür ve çok sayıda yumrulardan oluşur. Suyun içindeki planktonlar, mikro organizmalar ve organik maddeler ile beslenirler.








AXİNELLA VERRUCOSA
Yaşadıkları alanlar daha çok kayalık sert zeminlerdir. Renleri sarı veya turuncudur. Akdeniz ve Ege Denizi’nde 10 m'den sonra görülebilir. En belirgin özellikleri uzaktan çalıya benzemeleridir. Dalları taraksız ve genelde düzdür. Boyları 20-30 cm arasında olmak ile birlikte 100 cm kadar büyüyebilirler. En önemli özelliklerinden birisi akıntısız sularda bile kendileri akıntı oluşturarak porları vasıtası ile beslenebilirler. Suyun içindeki planktonlar, mikro organizmalar ve organik maddeler ile beslenirler.